HELAL GIDA BELGESİ
Helalin arapça HALAL kelimesinden türemiş bir kelime olduğunu yukarıda belirtmiştik. İslami toplumlarda çoğunlukla helal ve haramkavramları mahiyeti çok geniş olduğu halde çoğınlukla GIDA anlamında kullanılmaktadır. Helal haram denildiğinde akıllara gıda gelirken gıda denildiğinde akla helal olup olmadığı gelmemektedir.
Bu mecburiyet ve 7 milyara yaklaşan insan nüfusu giderek sanayiye kayan iş gücü ve istihdamın aktif tarım alanlarının yok olmasına neden olması ve sanayinin de çiftçi olmaya başlaması ve amacın geçimi sağlamaktan daha çok para kazanmaya doğru akışı bugün helal gıda kavramının daha fazla sorgulanmasına neden olmaktadır.
Üstteki madde ile ilintili olarak dünyada 2 milyarı geçtiği tahmin edilen Müslüman nüfusunun ticari büyüklüğü helal gıda pazarına giren sanayicilerin de iştahını kabartmaktadır. Tüm bu nedenler bir araya toplandığında helal gıda sertifikası sayfasında uzun uzun bahsettiğimiz sertifika alımı konusunda fazlaca ayrı görüşe neden olmaktadır. Helal İslam Fıkıh ilmiyle açıklanan Arapça’ dan Türkçeye alınmış bir kelimedir. Meşru ve izin verilmiş manaları taşımaktadır. Zıddıysa Haram ifadesidir. Helal İslam inancında yasaklanmamış durum, davranış ve işleri açıklamakta sıkça kullanılmaktadır. Dinin kural ve yasalarına aykırı olmayan ters düşmeyen demektir.
Helal gıda tüm bu ifadelerin izin verilen gıdalar için kullanılmasıdır. İslami manada izin verilmiş, sağlığa zararı olmayan, gerçek anlamda doğal, organik zararsız metotlarla üretilen İslam fıkhına uygun gıda gruplarına helal gıdalar denir. Helal gıda uluslararası bağlamda üzerinde henüz uzlaşılamamış bir tabir olduğundan çok sayıda helal olup olmadığı belirsiz görülen, hakkında net ifadeler bulunmayan gıda söz konusudur. Bu durum işi içinden çıkılamaz durumlara getirebilmektedir. Bir gıda ürünü hakkında Hadis ve Ayetlerle belirtilen net bir yasaklanma yoksa bu durumda ulemanın görüşlerine itibar edilmektedir. Ancak burada da İslam Alimlerinin farklı görüşleri çelişebilmektedir.
Ülkemizde ve Dünyada helal gıda talebi artıyor olduğu halde aşırı veya çok zararlı kimyasalların kullanımı azalmamaktadır. Üretimi ve fiyatları ucuz olan gıda katkıları fiyat rekabeti nedeniyle bolca kullanıldığından insan sağlığını dolaylı veya doğrudan etkileyebilen gıdalar züerinde uzlaşım elde edilememektedir. GDO’ lu ürünlerin artması, hibrit genetiği değiştirilmiş organizmaların çoğalması, tohumsuz üretimin hatta sadece su kullanılarak üretimi giderek tırmanan günümüz şartlarında az sayıda işletme helal dairesinde kalabilmektedir.
HELAL SERTİFİKASININ YARARLARI NELERDİR?
Öncelikle pek tabiki insanlara yararlı bir hareket olacaktır, zira helal sertifikası gereği üreteceğiniz gıda ürünlerinin insan sağlığa zararlı olmaması, kanseri önleyici tedbirler içeriyor olması gibi çok sayıda artıyı işletme kazanacaktır. Tüketiciler üzerindeki güven duygusu artacaktır.
Tüketiciler ne yapacaklarını bilemediklerinde kendilerine yakın ve otoriter gördükleri diğer insanlara bakarak referans ararlar. Yani insanlar inandıkları bir konu hakkında başka herkeste güvendiği için güvenirler. Buna psikoloji dilinde sosyal kanıt adı verilmektedir. Siz helal sertifikasını aldığınızda güçlü bir toplumsal referans elde etmiş olursunuz. Bu müşterilerin sizi tercih etmesinde önemli bir rol oynar. İşin bu yönü ilk paragrafta vicdani yararları ve burada işletmenin ticari açıdan yararları olarak görülmelidir.
Çok doğal olarak yaptığınız işten helal kazanç elde etmek isteyeceksiniz. Helal gıda konusunda elde edeceğiniz helal sertifikası hem vicdani hemde toplumsal yönde sizi daha otoriter bir gıda işletmesi durumuna getirecektir. Ancak bunun için gerekli şartlara riayet etmek önemlidir. Ürününüzün gerçek anlamda helal ve sağlıklı gıdalar kategorsine girmesinin avantajları yalnızca müslüman tüketiciler üzerinde değil tüm tüketici kitlesi üzerinde şirket kalitesini artıracaktır.
HELAL SERTİFİKASI NEDİR?
Helal gıda belgesi helal üretim şartlarına (hijyen, kesim, üretim, sunum, depolama, nakliye, satış, satış sonrası) uyarak üretim veya satış yapan tüm gıda kozmetik, temizlik, kimya ve İslami hizmet sunan firmalara verilmekte olan gıda ve hizmet belgesidır. Dünyada ilk helal gıda belgesine ait standartı ve helal akreditasyon yapısını geliştiren ve tüm islam ülkeleri ve müslümanların yaşamakta olduğu ülkelerde kabul gören, dolayısıyla helal belgesini veren ilk ülke Malezyadır. Malezyadan akredite helal gıda sertifikası vermekte olan Adl Belge gibi özel kuruluşlar dışında, TSE tarafından da (Diyanet Din İşleri Yüksek Kurulunca Onaylı) helal gıda belgesi verilmektedir. Müslüman toplumların giderek benimsediği helal belgesi farklı sektörlere de etki ederek ciddi bir helal gıda pazarı oluşmasına neden olmuştur.
Helâl gıda belgesinin ne olduğunu ve gereklerini doğru anlayabilmek için öncelikle HELAL kavramı kısaca nedir ne demektir ve hangi anlamlara gelir izâh edilmesi gerekmektedir. Öncesinde dilerseniz Örnek Helal Sertifikası için linkte yer alan pdf dosyasına göz atabilirsiniz.
Helâl kelimesi Arap dilinden Türkçeye geçmiş bir ifade olarak anlamı kısa net anlaşılır ifadeyle; İslam dini kurallarına aykırı olmayan, İslami açıdan yasak edilmemiş şeylerin tümüdür. Dini açıdan yapılması veya yenip içilmesi yasaklanmamış, serbest bırakılan, izin verilmiş olan şeyler, haram değil helal demektir. Allâh-u Teala ve Rasulü’nün (S.A.V.) herhangi bir şeyin helal olduğunu hadislerinde ve Kur’an Ayetleriyle, işlenmesinde günah olmadığını bildirmesi, o fiilin helâl olduğunu göstermekte olması gibi, o fiil, davranış veya şeyin yasaklandığına dair bir delil bulunmaması da helâl olduğunu gösterir.
Helâl olarak serbestlik verilen herşeyin ne yapılmasında sevab vardır, ne de yapılmamasında günah vardır. Haram da ise yapılmasında günah vardır, kaçınılması ve uzak durulmasındaysa sevab bulunmaktadır. Bu açıklamanın helâl olanlar zaten yapılması gereken doğruları kapsayacağından, haramlardan kaçınarak helâl yaşamın tercihi sevap kazandırmaktadır.
Herhangi bir şeyin helâl olması demek yapılabilir olduğu anlamına geldiğinden, bu eylem mübahtır, caizdir anlamına gelir. Bu sebeple helâl kelimesi yerine İslam lüteratürün de mübah ve caiz sözcükleri de sıkça kullanılmaktadır. Bu caiz mi diye sorulduğunda alında bu helâl mi diye sorulmuş olunmaktadır.
Yukarıda açıklanan HELAL kavramının manası genel kapsayıcı tanım olarak açıklanmıştır. İslami hayatın her anı ve noktası helâl olanları tercih etmek ve haram olanlardan kaçınmak (ihlas ve takva) arasında yaşandığından helâl gıda alt bir kavramdır. Bu tanımdan yola çıkarak denilebilir ki, gıdaların tüketimi, kullanımı, dağıtımı, üretimi, satış ve pazarlama yol ve yöntemleri, ambalajlanması, içerikler, hijyenik olup olmadıkları türünden tüm konular HELAL GIDA dairesi içerisinde yer almaktadır.
Helâl Gıda; bir gıdanın üretiminden içeriğine tüm açılardan İslami manada uygun, izin verilmiş ve dolayısıyla müslümanların tüketmesin de hiç bir sakınca olmayan, içerisinde haram bulaşmış olmayan GIDA ve gıda ile ilgili herşey demektir. Yenilip içilmesinde sakınca, şüphe olmayan, mübah ve caiz sayılan gıda ürünlerine helâl gıdalar denilir.
